येक राजा चंद्रभान चंपावत नगर । तेथें वामन ब्राह्मण, कमळजा नार ॥धृ०॥

वामन ब्राह्मण हो शिवभक्त । शिवभक्त त्याला सोमवारचें व्रत । अहो व्रतपूजा करितो देवळांत । तेथें आली अकस्मात मदनपुतळी । तिचा गोरा वर्ण अधिक चांफेकळी । तिनें सदाशिव पुजिला तिळ तांदुळीं । तो भटजीबावा उभा देवळाजवळी । त्याला पाहुनशान हसली राजबाळी । करि लुगडयाचा गुंडाळा ठेवी शिरकमळीं । असी खुण दाउनी गेली वरचेवर । तो भटजीबाव मनीं करी विचार ॥१॥

घरासी आला वामनभट, अहो भट । आपुल्या स्त्रीसी सांगे गोष्ट, अहो गोष्ट । ‘देवळा आली येक परिवंट । तिनें पुजला निळकंठ सदाशिव भोळा । होता नवरत्नांचा हार तिच्या गळां । ती मजकडे पाहुन हसली राजबाळा । शिरिं ठेउनशान गेली चंद्रकळा । जशी वीज चमकली गेली वरचेवर । कधीं भेटेल ? मजला धरवेना गे धीर’ ॥२॥

कमळजा म्हणे, ‘ऐक तूं आतां, अहो आतां । मुगुटमणी तिचा पिता, अहो पिता । बंगल्या दरवाज्यावरतां । तेथें जावें प्राणनाथ, वेगि तांतडी । त्या मुगुटमणीच्या म्होरे पातडें सोडी’ । तेथें आली येक सुंदर, त्या पाहून डोळे मोडी । त्या समोर बसली होती घेउन चुनखडी । तिनें चुन्याची वाटोळी रेघ वोडिली । तेथें तांदळाचे ढीग केले चार । येका ढिगाचें मोडुनी गेली शिखर ॥३॥

रेग वोढिली ती आयाळ नगर, अहो नगर । तांदळाचे ढीग चार, अहो चार । देउळ अंबेचें मोडकें शिखर । खुण दाविली तेथें यावें संध्याकाळीं, इशारत केली । त्या ब्राह्मणाला चटपट लागोनी गेली । जाहाला संध्याकाळ, दिवस अस्तानें बुडी दिली । देवळांत बसला, अर्धरात जाली । तेव्हा सुंदर आली, जशी वीज चमकली । ती एकाएकीं देवळांत रिघाली । त्याला पाहुनशान संतोषली नार । म्हणे, ‘चातुर शाहाणा बुद्धीचा सागर’ ॥४॥

नाना परि कौतुकें केली, अहो केलीं । गावांबाहीर गस्त आली, अहो आली । दोघे देवळांत धरियेली । सुंदर कामिन बोलली त्या ब्राह्मणासी । म्हणे, ‘सख्या सजणा, पुढें गत होईल कैसी ?’ । तो म्हणे, ‘घरचे रांडेनं पाडीले फांसी ?’ । सुंदर हात लावी कपाळासी । म्हणे, ‘बैला रे, त्वां कसें घेतलें घर ?’ । सांग नगरामध्यें कोठें तुझें मंदीर ?’ ॥५॥

ब्राह्मण म्हणे, ‘ऐक साजणी साजणी । मारवाडयांत कमळजा राणी, अहो राणी । तुजसारिखी चातुर शहाणी । सुंदरा काय करिते करणी ऐकोनी उत्तर । मनांत विकल्प धरूं नको थोर । जा, मारवाडयामध्यें हांका मार । कोणाचें वढाळ गुरूं चुकलें थोर ? । तेणें वळइ नासली येक मातबर । तेणें गाई गोविली आपणाबरोबर । नाहीं दिवस उगवला सोडुन न्या लौकर । मग कळेल धन्याला, येईल कानावर’ ॥६॥

तेव्हां तो जाउनीयां म्हातारा म्हातारा । मारवाडयांत पिटी डांगोरा । ‘कोणाचें वढाळ गुरूं चुकलें थोर ? । तेणें वळई नासली येक मातबर । तेणें गाई गोविली आपणाबरोबर’ । तेव्हां त्या सुंदरीनें आइकिलें उत्तर । कोणाचे वढाळ गुरूं धरिलें कोणी । त्या चतुर नारिनें धाडिले सांगोनी । मग सोळाही शृंगार करी पद्मीण । घे पंचारती, निघाली तेथुन । तेव्हां येतां देखिली त्या गस्त करानं । ‘तूं कोठुन आलीस ? जा मागें फिरून’ । ती म्हणे, ‘नवस म्या केला कठीण । हा चुकल्यावर अवघीं जाती मरून । जसी जात्यें तैसी येत्यें वरचेवर’ । मग देवळांत ती प्रवेशली सुंदर ॥७॥

मुगुटमणी कन्या बोलिली ‘काई, अगे काई । बरवे घर घेतलें बाई, अगे बाई’ । कमळजा म्हणे ‘चिंता नाहीं’ । मग सोळाही शृंगार दिले उतरून । ‘घे पंचारति. जा वेगीं येथुन’ । असा कावा करून दिली तिला तिला लाउन । दिवस उगवला, नेलीं दोनी धरून । ती सज्ज दारीं उभी केली नेउन । लोक म्हणती, ‘या राज्याची बरवी करणी । दोघें अस्त्री पुरुषें आणिलीं धरुनी’ । वेताळ म्हणे विक्रमा कर उगवणी । या दोघींत नार कोण चतुर शाणी ? । म्हणे भवानी साळी जुनेरकर । त्या ब्राह्मणाची फार चातुर नार ॥८॥

आपण साहित्यिक आहात ? कृपया आपले साहित्य authors@bookstruckapp ह्या पत्त्यावर पाठवा किंवा इथे signup करून स्वतः प्रकाशित करा. अतिशय सोपे आहे.
Comments
Please join our telegram group for more such stories and updates.telegram channel

Books related to लावणी


चिमणरावांचे चर्हाट
नलदमयंती
सुधा मुर्ती यांची पुस्तके
श्यामची आई
झोंबडी पूल
सापळा
अश्वमेध- एक काल्पनिक रम्यकथा
गांवाकडच्या गोष्टी
खुनाची वेळ
अजरामर कथा
कथा: निर्णय
रत्नमहाल
लोकभ्रमाच्या दंतकथा
पैलतीराच्या गोष्टी
मृत्यूच्या घट्ट मिठीत