वेळप्रसंग येईल तसे वागणे उचित आहे , आणि त्याबद्दल मनावर परिणाम होऊ देऊ नये . परमात्म्यच्या चिंतनांत मन गुंतले असताना अवांतर गोष्टींचा परिणाम त्यावर होत नाही . जेवढे झेपेल तेवढेच करावे . अभ्यास करावा , पण काळजी न करता . सर्वस्वी भार भगवंतावर ठेवून निवांत असावे . आपल्या मनाचे स्वास्थ्य बिघडू न देता आनंदात रहावे . वृत्ती आवरुन आवरत नाही ; ती परमात्म्याकडे लावली म्हणजे आवरते . रामइच्छेने सर्व चालते असे लक्षात ठेवावे . संकट , आनंद , दोन्ही भगवंताला सांगावीत . ज्या स्थितीत भगवंताने ठेवले त्या स्थितीत समाधान मानावे .
अंत : करणात सुप्त असलेले भगवंताचे प्रेम जागृत होण्यासाठी काही निमित्त लागते . तीर्थयात्रा आणि साधुसंतांची भेट हेच निमित्त होय . श्रीरामचंद्रही तीर्थयात्रेला जाऊन अनेक संतांची दर्शेने घेऊन आले . संतांच्या अहंकाराला जिवंत राहताच येणार नाही , कारण ‘ परोपकार ’ करायला लागणारा ‘ पर ’ च ठिकाणावर नाही , तर मग ‘ दुसर् याकरिता मी काही केले ’ ही भावना व्हायला आधारच कुठे राहिला ? विषयाच्या लालसेने सत्समागम करणे हा खरा सत्समागम नव्हे . संत कधीकधी आपल्याला विषय देतात हे खरे , पण एकंदरीत आपल्याला विषयाचा वीट आणण्याचाच त्यांचा प्रयत्न असतो . संताच्या घरी नुसते पडून राहिल्यानेही शुद्ध भाव येईल . भगवंताच्या नामातच संतसंगती आहे , कारण नामाच्या मागे भगवंताचे अस्तित्व आहे . विषयाची ऊर्मी हे मायेचे स्मरण होय , आणि नामाचे स्मरण हे भगवंताचे स्मरण होय . तपश्चर्येचे सर्वांत शेवटचे फळ काही असेल तर परमेश्वराच्या ठिकाणी अनन्यभावाने शरण जाण्याची बुद्धी होय . ती बुद्धी आपल्याला झाली पाहिजे . एकदा शरण गेल्यावर आपण उरुच शकत नाही ; त्यालाच शरणागती म्हणतात ; आणि हीच परमार्थातली अत्यंत श्रेष्ठ गती आहे . आपण आपल्या सदगुरुचे आहोत असे छातीठोकपणे सांगत चला . काही नाही केलेत तरी चालेल , पण आपले सदगुरु आपल्या मागेपुढे आहेत अशी दृढ भावना असावी . मला सुखदु : ख दोन्ही नाहीत . पण तुम्ही दु : खी झालात तर मला दु : ख होते . तेव्हा तुम्ही मनाला दु : खच होऊ नये असे वागा . प्रपंची माणसाच्या दु : खाची मला पूर्ण जाणीव आहे . ती जाणीव ठेवूनच ‘ भगवंताचे नाम घ्या ’ असे मी सांगतो . जे मी सुरुवातीला सांगितले तेच शेवटी सांगतो : तुम्ही कसेही असा , पण भगवंताच्या नामाला सोडू नका .
